De reserve Vastgoed wordt gevormd door stortingen in en onttrekkingen aan de reserve. De stortingen worden voornamelijk veroorzaakt door de winsten uit complexen. Vanaf de MPV 2018 vindt er jaarlijks een berekening plaats binnen alle lopende complexen over het al dan niet tussentijds winst nemen, conform het realisatiebeginsel (POC methode). Voor de aankomende jaren verwachten we dat er enkele projecten afgesloten kunnen worden waar een winst op te verwachten is. Tevens zal er tussentijdse winstname op de projecten plaatsvinden. Er is een analyse gemaakt van de mogelijke tussentijdse winstname op de in uitvoering zijnde complexen voor de aankomende vier jaar. Daarbij moeten de volgende voorbehouden worden meegegeven:

• Uit ervaring van de afgelopen jaren zien we dat ramingen van de investeringen meestal te positief zijn weergegeven door onder andere vertragingseffecten op projectactiviteiten.
• Waar beleidsmatig de ambitie is uitgesproken om in de woningbouw een versnelling van de uitgifte van bouwgrond en de bouw van woningen te realiseren, zien we tevens dat er een tekort aan vakmensen aan het ontstaan is. Dit kan een risico gaan vormen.
• Duurzaamheid is normaal aan het worden binnen de ruimtelijke projecten. Het is echter nog niet volledig doorgevoerd in zowel beleid als in de bestaande, in uitvoering zijnde ruimtelijke projecten. Het éénzijdig inzetten op klimaatadaptatie, energietransitie en de inbedding van circulaire economie kan een vertragend effect hebben in onderhandelingen met marktpartijen.
• Voor de projecten Hessenpoort en Oude Mars is het onmogelijk om alle risico’s voor zo’n lange looptijd volledig in beeld te hebben. Voorzichtigheid hierbij is derhalve geboden.
• Door de verder aantrekkende vastgoedmarkt in 2018, is de combinatie van prijsstelling en fasering in de uitgifte van bouwgrond en de daarbij meevallende cijfers in het bouw- en woonrijpmaken aanleiding voor een hogere gerealiseerde tussentijdse winstname bij de MPV 2019 dan verwacht (prognose maximaal 11,0 miljoen).
• De prognose voor 2019 met betrekking tot de verwachte tussentijdse winstname binnen de complexen is dan ook naar boven bijgesteld.
• Met de huidige kennis van de markt, de vertaling naar de projecten en de stand van zaken van de MPV 2019, durven we een eerste bandbreedte af te geven van de verwachte tussentijdse winstname binnen de in uitvoering zijnde complexen voor de aankomende vier jaar. In verband met de gevoeligheid van vertragingen en onzekerheden moeten de cijfers in onderstaand tabel als een richting / indicatie worden gezien voor de aankomende jaren.
• Bij de bandbreedte is een marge aangehouden waar de tussentijdse winstmarge zich binnen zal ophouden.